Odamzod yiliga 37 gigatonna atrofida issiqxona gazlarini atmosferga chiqarib yuboradi.
Sayyoramiz ekosistemasi esa buning 20 gigatonnaga yaqinini o’zlashtira oladi, qolgani esa yildan-yilga atmosferada yig’ilib sayyorimizda harorat ko’tarilishini ta’minlaydi. Bu esa o’z navbatida tabiiy muzliklarni eritadi, qurg’oqchilik olib keladi, o’rmonlarda yong’inlar hosil qiladi va boshqa boshqa salbiy ofatlarni sabachisi bo’ladi.
Oxirgi 50 yil ichida “Sayyoramiz o’pkasi” Amazon yomg’irli o’rmonlari 17 % ga qisqardi
Arktika tabiiy muzliklari yuzasi esa oxirgi 40 yil ichida 7,05 mill. km. kv. dan 4,32 mill. km. kv. ga kamaydi.
Qiziqmi? Bilasizmi nega bular ro’y berdi?
Xo’sh, e’tiboringizni qarata oldik. Endi siz mavzuga ancha yaqinroqsiz.
Hammasi oddiy. Sayyoramiz bilan nima sodir bo’layotgan bo’lsa, barchasiga biz – insonlar javobgarmiz. Bugungi kunda o’z ta’sirini o’tqazadigan, boshqaruvdagi, mablag’i bor, ofislarni, zavodlar va fabriklarni, firmalar va kompaniyalarni, va xattoki mamlakatlarni boshqaradigan insonlar eng asosiylaridandir. Aholining katta yoshli qismi, hamda ulardan oldin javobgar bo’lgalar. Qo’pol qilib aytganda, 35 dan 65 yoshgacha bo’lgan insonlardir. Buning natijasida esa esa ular “tayyorlagan osh” ni bugungi kundagi yosh avlod yeyishiga to’g’ri keladi. Butun odamzod iqlim tizimiga ta’sir qilgani sababli, aynan yoshlar buning oqibatlarini o’z nafasida his qilishadi.
Shu munosabat bilan, O’zbekiston yosh fermerlari Kengashi, Global Ekologik Fondning Kichik Grantlar Dasturi bilan hamkorlikda “Yoshlar iqlim o’zgarishiga qarshi” loyihasi doirasida tanlov e’lon qiladi.
Tanlov haqida
Yoshlar – qudratli kuch. U o’zini barqaror va porloq kelajak bilan ta’minlashga qodir. Biroq buning uchun sayyoramiz iqlimiga xavf solib turgan butun is’temol, ishlab chiqarish va tabiiy resurlar boshqaruvi tizimlarida o’zgarishlar kiritish kerak. Hamda, bunda har bir insonning hissasi muhim, chunki iqlim va tabiat masalasi barchamiz bilan bog’liq. Faqatgina birgalikdagi harakatimix uni barqaror va sog’lom qiladi.
Har birimiz kundalik hayotimizda ushbu masala haqida o’ylashimiz va unga bo’lgan o’zimizni munosabatimizni o’zgartishimiz kerak. Har bir kishi agar hech narsa o'zgarmasa, kelajak avlodga yashash uchun sharoit bo’lmasligini boshqalarga ta’kidlashi kerak, chunki iqlim o'zgarishi yerdagi hayotni nobud qilishi mumkin yoki chidab bo’lmas darajaga keltirishi mumkin.
Shunday qilib, biz har bir yoshlarni chorlab qolamiz. Ushbu tanlov aynan siz uchun! Do'stlaringiz, qo’ni-qo'shnilaringiz, ota-onangiz, aka-uka va opa-singillaringiz uchun namuna bo'lish vaqti keldi.
Bizning tanlovimizda qatnashish uchun iqlimni barqarorligiga ijobiy ta’sir qiladigan - issiqxona gazlarini tarqalishini kamaytiradigan kundalik hayotimizdagi iqlimga-salbiy yondashuvlarni o’rnini bosadigan taklifingizni bizga yuboring. Bu har qanday narsa bo'lishi mumkin:
- energiyadan foydalanishda yoki ishlab chiqarishda
- uyingizni, ko'changizni, shaharni qanday jihozlashingiz, uni issiqxona gazi emissiyasini istisno qiladigan yoki kamaytiradigan usullardan foydalanish qulay bo'lishi uchun;
- suv yoki yerdan foydalanishda;
- iste'molda boshqacha yondashuv
va boshqa boshqa narsalar bo’lishi mumkin.
Biz g’oya tanlashda hech qanday chegara qo'ymaymiz. Sizning g’oyangiz turli xil bo'lishi mumkin. Bu telefon uchun dastur/ilova yoki ish joyingiz, o'quv maskaningizdagi va kundalik hayotdagi jarayonlardagi o’zgartirish bo’lishi mumkin. Bu sizning sinfingiz yoki kabinetingizni isitish yoki sovutish tizimini takomillashtirish bo'yicha yoki kamroq uglerod yoqilg'isini sarflashga yordam beradigan ofis bo'lishi mumkin. Umuman olganda, bu barchasi sizning tasavvuringiz va yaratuvchanligingizga bog’liq.
Har bir inson o'z g’oyasini kelajakda amalga oshirish maqsadida taqdim etishi mumkin. Bu aniq bir narsa bo'lishi kerak, amalga oshirish uchun oddiy va boshqalar ya'ni har qanday shaxs yoki jamoa yoki muassasa tomonidan takrorlashi uchun oson bo’lishi kerak.
Tanlov shartlari
- G’oyangizni bir o’zingiz yoki jamoa sifatida taqdim etishingiz mumkin. Jamoa a’zolari 5 kishidan oshmasligi kerak. Agar jamoa sifatida qatnashadigan bo’lsangiz, jamoa a’zolaridan kamida 1-2 tasi qizlar bo'lishi kerak. Biz qizlarning tanlovda teng huquq va imkoniyatlarga ega bo'lishini ham istaymiz.
- Tanlov yoshlar uchun. Shuning uchun jamoa a'zolari 35 yoshgacha bo'lishi kerak.
- Yuqorida aytib o'tilganidek, bu g'oya aniq, amalga oshirilishi mumkin, emissiyalarni kamaytirish uchun aniq natijalar beradigan va boshqa odamlar, tashkilotlar, jamoalar orasida replikatsiya qilish xususiyatiga ega bo'lishi kerak;
- Siz g’oyangiz haqida oddiy video rolik tayyorlashinigiz kerak bo’ladi. Unga ko'ra, odamlar sizning taklifingizga ovoz berishlari mumkin.
G’oya ustida ishlash jarayonida, siz to’g’ridan-to’g’ri tanlov mentorlaridan/instruktorilaridan maslahat olishingiz mumkin:
Po'lat Solihov + 998 98 128 46 26
Bekzod Kenjayev + 998 97 146 08 48
Aleksey Volkov + 998 93 381 00 82
Ular sizning g’oyangizdagi ba'zi zaif nuqtalar bo’lsa, o’z firklarini bildirishadi.
Ularga to’g’ridan-to’g’ri qo’ng’iroq qilishingiz yoki telegram messenjeri orqali aloqaga chiqishingiz mumkin.
Barcha arizalar hakamlar hay'ati a'zolari tomonidan quyidagi mezonlar asosida baholanadi:
- Qo’llanuvchanligi, realistikligi, amaliyligi;
- Emissiyalarni kamaytirishga ta'sir doirasi;
- Masshtabliligi, boshqalar tomonidan takrorlash uchun salohiyat ega - bu qanchalik ko’proq odamlar takrorlashi uchun qanday amalga oshirilishi mumkin.
- G'oyaning ijodkorligi.
Baholash jarayonining yarmi hakamlar hay'ati tomonidan, qolgan yarmi esa ijtimoiy tarmoqlarda ochiq ovoz berish orqali tanlov yakunida amalga oshiriladi.
2 tadan 1,2 va 3 o'ringa ega bo’lishadi – umumiy 6 ta sovrindorlar saylanadi.
Barcha sovrindorlarga o'z g'oyalarini amalga oshirishi uchun pul mablag'lari beriladi:
birinchi (birinchi 2 ta o'rin uchun) – 2 000 AQSH dollari;
ikkinchi (3 va 4) o'rin (a) uchun-1000 AQSH dollari;
uchinchi (5 va 6) o'rin uchun – 500 AQSH dollari.
G'oyalarni amalga oshirishni rag'batlantirish uchun mablag' ajratilgandan so'ng, 2020 yilning kuzida eng yaxshi g'oya tanlab olinadi.
Tanlovning barcha ishtirokchilari joriy yilning kuzida Toshkentda bo'lib o'tadigan Yoshlar Iqlim Forumida ishtirok etishlari mumkin.
Bundan tashqari, tanlovning barcha sovrindorlari O'zbekistondagi BMT tizimi rahbari bilan kechki ovqat tarzidagi sovrinni qo'lga kiritadilar.
Arizalar jamoa a'zolarini ism-shariflarini va bog’lanish uchun telefon raqamlari bilan bepul shaklda topshirilishi mumkin.
Arizalarni 2020 yil 31 aprelgacha qabul qilinadi.
Arizalar quyidagi manzilga yuboriladi:
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Savollar uchun ushbu raqamga qo'ng'iroq qiling:
(+998) 97 146 08 48
Qani boshlang. G’oyalaringizni kutmoqdamiz.
#Ijodkorlik. #Tanlov. #Sovrinlar. #IqlimO'zgarishi. #Konkurs
Albatta, biror taklif qilishdan oldin, iqlim o'zgarishi haqida bir oz ma'lumot olishingiz kerak bo'ladi.
Internetni oching, qidiring, izlaning va o'qing. Bundan tashqari, sizga yordam berish maqsadida biz ham bilimlarimizni sizlarga ulashib boramiz. Lekin tashabbus sizning qo’lingizda.
Xullas, siz taklif qilayotgan loyiha atrofingizdagi odamlar tomonidan osongina takrorlay oladigan bo’lishi kerak. Qanchalik oson va ko'proq odamlar sizning orqangizdan takrorlasa, barchamiz birgalikda ekologiyamiz uchun zararli bo’lgan issiqxona gazlarini tarqalishini shunchalik kamaytira olamiz. O’z yo’lida iqlimimizni barqaror saqlab qolamiz.
